عضو هیأت علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: در قرآن طبیعت مادر انسان است، یعنی به انسان توصیه می‌شود طبیعت و جهان را بساز، نه نابود کن، باید در اجتماع سازماندهی کرد، نه بحران سازی .قرآن همواره با باورمند کردن طبیعت در درون انسان پیام می‌دهد، یعنی بشر باید طبیعت را باور نه ضایع کند؛ حتی می‌گوید این طبیعت «لتبین کل شی» اگر اختلافی در این طبیعت پیدا کردید، آن اختلاف را بگویید، همه چیز در این طبیعت سازگاری درونی دارد. 

استاد حوزه و دانشگاه، قرآن را دارای مبانی مدونی دانست و یادآور شد: قرآن دارای یک مبانی منسجم است، یعنی انسان ایده آل قرآن، انسان جهان ساز و جامعه ساز می‌باشد ،صرفاً انسانی منفعل و منترع از جهان و طبیعت، بلکه انسانی آبادگر و اصلاح‌گر است. 

صدرا در ادامه قرآن را متمایز از دیگر ادیان و مکاتب الهی و بشری توصیف و تصریح کرد: قرآن کتاب مکتب اسلام است تنها کتابی است که هم دینی به معنای عام آن است و هم مکتبی مدنی و مردمی است، چرا که برخی از مکاتب و ادیان یا دینی نیستند، یا فرایند مدنی در آنها برجسته نیست. مثلاً در مسیحیت رابطه خداوند با انسان یک رابطه کاملاً شخصی است، در حالی که قرآن به دنبال امت سازی است. «ابن خلدون» در این رابطه می‌گوید «جهاد و دولت اولین نهادهایی است که اسلام در یک فضای بدوی برای حفظ سیستم نظام اسلامی تأسیس کرده ،بنابراین نهادهای تأسیس شده توسط اسلام کمال مدنیت یک دوران تاریخی است».

موسس موسسه آموش عالی باقر العلوم (ع) با اشاره به سخن ملاصدرا درباره اتفاق دیانت و سیاست گفت: ملاصدرا می‌گوید «الدین و السلطان توامان» که اشاره به مدنیت سازی اسلام است. یعنی اسلام خارج از ابعاد معنوی به ابعاد مدنی و مادیات نیز توجه دارد و «امر بالبلاد»، یعنی انسان فقط مادیات نیست ، بلکه توسعه هم است , البته توسعه در جهت تعالی .

«صدرا» به «شأن نزول آیات قرآن» اشاره و اظهار کرد: باید تمامی شاکله قرآن را در جایگاه خود قرار دهیم، هر آیه و کلمه‌ای را که می‌خواهیم بررسی کنیم باید آن را در افق شأن نزول و مناسبت تنزیلی و به طور کلی پارادایمی که آن شاکله در آن معنا پیدا می‌کند، قرار دهیم. 

این قرآن پژوه در خاتمه به تفسیر امام خمینی (ره) درباره سوره حمد اشاره و اظهار کرد: امام (ره) معتقد بودند حمد یک معنای محتوایی دارد، این که چه معنایی دارد؟ و یک چگونگی تحقق آن است. 

بنابراین چرایی و هستی یک آیه در حوزه «تفسیر» و چیستی، حدود و مفهوم یک آیه در حوزه «تبیین» و چگونگی و مکانیسم‌های اجرایی آیه در حوزه «تدبر». همچنین حضرت امام (ره) در تفسیر سوره حمد گفته‌اند در تاریخ تفکر اسلامی به خاطر ترس از تفسیر به رأی از تدبر در قرآن غافل شده‌ایم. به همین خاطر قرآن مهجور مانده است.